Tuesday 23 December 2008

Merry Christmas


Αυτές τις μέρες όλα τα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας ήταν και είναι στις φλόγες.
Αξίζει το κόπο ένας προβληματισμός για τα γεγονότα, γιατί γίνονται όλα αυτά;
Καλές γιορτές και φως στα μυαλά μας.

* η εορταστική κάρτα έχει σχεδιαστεί από το Χριστόφορο Γιαννακόπουλο

Saturday 29 November 2008

οι απώλειες του χεμώνα



...Βέβαια η ζωή συνεχίζεται και ευτυχώς υπάρχει η μέλισσα που την ομορφαίνει και μας δίνει τη δύναμη να συνεχίζουμε όπως και η ίδια πρατει αιώνες τώρα, μαζί μ΄ αυτήν και ο μελισσοκόμος ο οποίος προσπαθεί ευγενικά να δαμάσει το αδάμαστο αυτό ον και να γευτεί τα θεσπέσια αγαθά του.
Έχοντας λοιπόν μια μικρή απουσία από το μελισσοκομείο αυτό το διάστημα σκεφτόμουν τις απώλειες που έχει κάθε χειμώνας σε μελίσσια. Τεράστιο κεφάλαιο στη μελισσοκομία το οποίο επηρεάζει και το κόστος παραγωγής. Στατιστικές λένε ότι το χειμώνα χάνεται περίπου το 10 με 15% σε μελίσσια στα μελισσοκομεία. Οι απώλειες αυτές αποδίδονται πιο πολύ στις δυσμενείς καιρικές συνθήκες, πράγμα το οποίο θεωρώ υπερβολικό μιας και οι κλιματικές συνθήκες της χώρας μας (εκτός εξαιρέσεων) είναι ευνοϊκές άλλωστε ο χειμώνας δεν είναι και τόσο μακρύς πια, κι όμως χάνω και χανουμαι μελίσσια κάθε χρόνο και άμα βάλεις και τα αδύνατα που διαθέτουν μικρούς πληθυσμούς την άνοιξη τα οποία για να αναπτυχθούν χρειάζονται κόπο και τάισμα, φτάνεις δηλαδή να σκεφτείς καλύτερα να αγοράσω καινούρια.
Οι απώλειες του χειμώνα οφείλονται σε παράγοντες όπως η κακή προετοιμασία των μελισσών για διαχείμαση, σε λάθος χειρισμούς και βέβαια στις ασθένειες.
Βεβαίως και υπάρχει λύση και όσο μεγαλύτερη τήρηση των βασικών αρχών της μελισσοκομίας υπάρχει τόσο μικρότερες μπορούν να είναι οι απώλειες του χειμώνα.

Thursday 27 November 2008

...

Αυτές τις μέρες όλο το νησί κλαίει... Τάκη καλό ταξίδι...

Saturday 25 October 2008

η χαρά του μελισσοκόμου

Η χαρά του μελισσοκόμου πιστεύω είναι να βλέπει τέτοια πλαίσια τέτοια εποχή τουλάχιστον για εμάς στο νησί.
Σωτήριο το ρείκι γι αυτό και ξανά αναφέρομαι σ'αυτό, πρόλαβαν τα μελισσάκια και γέμισαν γόνους, γύρες και μέλια ότι πρέπει για μια καλή διαχείμαση. Προσεχτικά σηκώνω και κάνα πλαίσιο μελιού αφού όπως ακούγεται τελευταία το μέλι από ρείκι κάνει πολύ καλό στην υγεία μας (αν κάποιος γνωρίζει κάτι συγκεκριμένο πάνω σε αυτό το θέμα παρακαλώ ας το αναφέρει).
Ενώ λοιπόν λυσσομανάει έξω ο βοριάς και καίει και τα τελευταία άνθη ρεικιού ετοιμάζουμε τα μελίσσια για διαχείμαση και εμείς στο σπίτι από σήμερα ανάψαμε και το τζάκι.
Καλό χειμώνα.

Tuesday 7 October 2008

από τα πεύκα στα ρείκια


Φτάνοντας στον Οκτώβριο και στην ολοκλήρωση της φετινής μελ/κης χρονιάς δεν υπάρχει πιο όμορφος επίλογος από την ανθοφορία του πιο σημαντικού μελισσοκομικού φυτού ίσως και δεν είναι άλλο από το ρείκι. Πέρυσι δεν μας είχε κάνει τη τιμή, αιτία η ξηρασία που είχαμε όλο το χρόνο, αντίθετα φέτος οι πλούσιες βροχές του Σεπτεμβρίου (είχε πολλά χρόνια να συμβεί αυτό στο νησί) έχουν δώσει την μεγάλης αξίας ανθοφορία του ρεικιού.


Το φθινοπωρινό ρείκι παράγει άφθονη γύρη και νέκταρ, η αλήθεια είναι ότι είναι ασταθής και ευαίσθητη ανθοφορία, χρειάζεται βροχές νωρίς το φθινόπωρο αλλά και την περίοδο που σχηματίζονται τα μπουμπούκια για να έχουμε ανθοφορία. Εχθρός του είναι οι ξεροί και θερμοί άνεμοι όπως επίσης οι βροχοπτώσεις στη διάρκεια της ανθοφορίας και οι δυο αυτές περιπτώσεις μπορεί να διακόψουν τη νεκταροέκριση.
Μεταφέροντας λοιπόν τα μελίσσια μου από το πεύκο το οποίο έδωσε και αυτό στο νησί φέτος μια καλή σοδειά, στα ρείκια και αν όλα πάνε καλά θα ανανεώσουν πληθυσμούς και θα συλλέξουν το εκλεκτότερο μέλι για διαχείμαση.
Φέτος είχαμε μια καλή χρονιά με πολύ δουλειά στα μελίσσια ειλικρινά είχα χρόνια να νοιώσω τέτοια ικανοποίηση, σ' αυτό βοήθησαν πολύ τα πρωτοβρόχια τα οποία τα τελευταία χρόνια τα είχαμε ξεχάσει.
Δεν υπάρχει μεγαλύτερη ικανοποίηση από το να μοσχοβολά παντού το ρείκι και να βουίζει το μελισσοκομείο.


Sunday 3 August 2008

μέλι σκύρου θυμαρίσιο


Νομίζω ότι δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το θυμάρι είναι το σπουδαιότερο μελισσοκομικό φυτό. Απο αυτό παράγεται το περίφημο θυμαρίσιο μέλι. Η μοναδικότητα του θυμαρίσιου μελιού έχει παγκόσμια φήμη και για αυτό είναι αναγνωρισμένo διεθνώς.
Η Σκύρος έχει θυμάρι από το νότο έως το βορά, και το μέλι το οποίο παράγουμαι είναι μοναδικό και εξαιρετικής - αρίστης ποιότητας.
Φέτος το θυμάρι έχει πάει σχετικά καλά, έχουμε πάρει μέλι καμία σχέση με το κακό που είχαμε πάθει πέρυσι. Ακόμα στα ψηλά υπάρχουν κάποια όψιμα ανθισμένα θυμάρια, έτσι λοιπόν μάζευω και εγώ τα τελευταία πλαίσια και ετοιμάζομαι να μεταφερθώ για τα βόρεια μήπως και κάνει τίποτα το πεύκο πράγμα σπάνιο για το νήσι.
Αντε και του χρόνου να 'μαστε καλά.



Saturday 12 July 2008

Καιγόμαστε!

Καίγεται το μισό από το πευκοδάσος της Σκύρου. Δεν έχω να πω τίποτα άλλο, συναισθήματα οργής, θυμού και απογοήτευσης.

Sunday 15 June 2008

η μελιτζανιά

Πάει καιρός από την τελευταία ανάρτηση, τώρα που έχει μπει το καλοκαίρι τρέχω σαν παλαβός μιας και εκτός του ότι υπάρχει δουλειά στα μελίσσια, κάνω και μια δεύτερη δουλειά αφού δύσκολα μπορείς εδώ στο νησί να ζεις μόνο από τη μέλισσα. Ετσι λοιπόν ασχολούμαι (δυστυχώς ή ευτυχώς) και με τον τουρισμό μιας και η δεύτερη δουλειά μου είναι ξενοδοχοϋπάλληλος, βέβαια επισκέπτομαι όποτε μπορώ όλους τους φίλους - συναδέλφους μελισσοblogers.
Ενω το θυμάρι αυτή τη στιγμή μας κάνει τη τιμή (εδώ και μια εβδομάδα περίπου) και θα αναφερθώ σε σχετική ανάρτηση αργότερα, το ερέθισμα όμως για τη σημερινή δημοσίευση ήρθε από ένα πρωινό στο κήπο μου ακούγοντας τον να βουίζει, παρατήρησα τα μελισσάκια να έχουν πέσει πάνω στα άνθη των μελιτζανιών που έχω φυτέψει, το θέαμα μου έφτιαξε τη διάθεση και γι αυτό ήθελα να το μοιραστώ μαζί σας.
Καλο καλοκαίρι και προσοχή στη μέση και τον αυχένα.


Tuesday 13 May 2008

Σμυρνιά - αλογοθύμαρο - ασμυριά


Αυτοφυής θάμνος με δυνατά κλαδιά Ευδοκιμεί σε ξηρά χέρσα εδάφη και αντέχει στην ξηρασία και τους δυνατούς ανέμους που φυσούν πολύ συχνά εδώ στο νησί. Έχει κίτρινα άνθη και πολύ ελκυστικό άρωμα.
Έχει ανθίσει από τις αρχές του Μάη ξεκινώντας από τα χαμηλά υψόμετρα και η ανθοφορία κλιμακώνεται στα υψηλότερα σημεία, αν όλα πάνε καλά μπορεί να κρατήσει μέχρι τον Ιούνιο. Το κύριο χαρακτηριστικό είναι ότι η ανθοφορία αντέχει τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες, αλλά νομίζω ότι η νεκταροέκριση επηρεάζεται από τη βροχή. Οι κερήθρες αποκτούν ένα ελαφρύ κίτρινο χρώμα.
Το μέλι της συμπληρώνει άριστα το θυμαρίσιο, η ποιότητα του είναι εφάμιλλη με το θυμαρίσιο μέλι.

Thursday 8 May 2008

για το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας

Ευχαριστώ όλους τους φίλους-blogers μελ/μους για τις ευχές σας.
Μέσα στο χαμό του Μαϊού και ενώ τα μελίσσια γεμίζουν πληθυσμούς και ετοιμαζόμαστε για το θυμάρι, θα ήθελα να αναφερθώ στα αποτελέσματα της ψηφοφορίας που υπήρχε στο blog με θέμα το μέλλον της βιολογικής μελ/μιας στην Ελλάδα.
Στους 69 ψηφοφόρους οι 54(78%) πιστεύουν πως ναι υπάρχει μέλλον σε αυτό το θέμα, αποτέλεσμα το οποίο με βρίσκει σύμφωνο, η προσωπική μου άποψη είναι πως είναι μονόδρομος όσο δύσκολος και αν είναι αυτός ο δρόμος. Και εδώ έρχεται και το δώρο των μελισσοblog οπού μπορείς να βρεις και να συζητήσεις πολλούς εναλλακτικούς τρόπους διαχείρισης των μελισσοσμηνών σου. Πιστεύω ότι μπορείς να έχεις μελίσσια ανθεκτικά στις ασθένειες με τους εναλλακτικούς τρόπους αντιμετώπισης ασθενειών(είμαι αρκετά ικανοποιημένος από τη χρήση αιθέριων ελαίων στις κυψέλες μου).
Σεβαστή η ψήφος των 15(21%) φίλων, δεν είναι και το πιο εύκολο πράγμα να πιστοποίησης βιολογικό μέλι στην Ελλάδα και με τον χαμό που γίνεται με τις ασθένειες αρχίζεις και έχεις σημαντικές απώλειες σε ζωικό κεφάλαιο καταφεύγεις στα φάρμακα και όλο αυτό δημιουργεί ένα φαύλο κύκλο.
Ενα σοβαρό μελισσοκομικό θέμα που σηκώνει πολύ συζήτηση, ευχαριστώ τους φίλους που ψήφισαν.

Monday 14 April 2008

Δουλειά


Η άνοιξη φέτος είναι καλή. Τα μελίσσια αναπτύσονται όμορφα και γρήγορα! Αυτή την εποχή ο μελισσοκόμος πρέπει να είναι πάντα έτοιμος για οτιδήποτε, οι δουλειές είναι πολλές και πρέπει να γίνονται όλες, άνοιξη σαν τη φέτινη σπάνια βλέπουμε στο νησί και για αυτό δεν πρέπει να χάνεται δευτερόλεπτο για οποιαδήποτε στρατηγική κι αν έχω επιλέξει. Επίσης είναι εποχή μεταφορών εδώ στο νησί, κηνύγι για το φασκόμηλο και γενικά κατευθύνομαι προς το νότο όπου σε κανα μήνα θα ανθίσει το θρούμπι, η σμυριά (αλογοθύμαρο) με κορύφωση αργότερα το θυμάρι.
Δουλειά λοιπόν! Πλαίσια, πατώματα, πάτη, βασιλικά κελιά, σμηνουργία, πουλιά... λέξεις και αντικείμενα οι οποίες είναι μέσα στο μυαλό του μελ/μου κάθε μέρα, είναι εποχή μελισσοκομικού οργασμού, υπάρχουν μέρες που ειλικρινά τη βρίσκω και είμαι ενθουσμιασμένος με όλα αυτά που δημιουργώ μαζί με τις μέλισσες και βέβαια θαυμάζω και προσκυνώ την αυτού μεγαλειότις κάθε κυψέλης, άλλα υπάρχουν και μέρες κούρασης που με κάνουν να νοιώθω τόσο λίγος και τόσο μίκρος μπροστά στη δύναμη της μέλισσας και της μάνας της.
Η Μελισσοκομία κατα αρχήν είναι πάθος και μετά επάγγελμα θέλει δύναμη και υπομονή για να ασκηθεί, αν κολήσεις πάντως το μικρόβιο θα σε γοητεύση σίγουρα και θα κάνεις τα πάντα για να περνάν τα μελισσάκια σου καλύτερα!

Thursday 27 March 2008

Βροχή !


Σήμερα από νωρίς το πρωί βρέχει στο νησί, βροχή καλή ποτιστική χωρίς καθόλου αέρα, δίνει ζωή στο χώμα και στα φυτά
Είχα να ακούσω μπουμπουνητό και να δω αστραπές πολύ καιρό, περάσαμε μεγάλο διάστημα ανομβρίας αλλά ευτυχώς έβρεξε και μάλλον θα βρέξει κι άλλο γιατί βλέπω μαζεύει σύννεφα πάλι και όπως λέει και το δελτίο αύριο πάλι θα είναι μια βροχερή μέρα. Μεγάλη χαρά για τους μελισσουργούς όπως μεγάλη ήταν η χαρά και του φίλου Μάρκου από τη Πάρο που έβγαλε το ίδιο θέμα στο blog του, τις θέλουμε τις βροχές για να μπορούμε να έχουμε καλή συνέχεια στις δουλειές μας.
Μεγάλος ο θυμός μου για τη φωτιά στη Σκόπελο, θέλω να εκφράσω τη συμπαράσταση μου στους γείτονες μας και εύχομαι να μην υπάρχει μεγάλη ζημιά σε μελισσοσμήνη, υπομονή (πόση να έχεις;) δυστυχώς οι εχθροί και οι δυσκολίες συνέχεια αυξάνονται.

Χαρήκαμε όλοι με τη βροχή και μαζί μας χάρηκαν και τα μαρουλάκια στο κήπο!

Tuesday 18 March 2008

παπαρούνες το Μάρτιο


"Όλες οι παπαρούνες τον Μάιο ανθίζουνε" τραγουδάμε τη Πρωτομαγιά εδώ στο νησί. Κι όμως φέτος οι παπαρούνες άνθησαν από το Μάρτη. Μέχρι να δούμε τα άνθη της αμυγδαλιάς άνθησαν και οι παπαρούνες, πρώιμη πολύ ανθοφορία παρέα με πολλές άλλες που βεβαίως αλλάζουν όλα τα δεδομένα στους μελισσοκομικούς χειρισμούς.
Τα μελίσσια γονεύουν συνέχεια και όπως είδα στο blog του Κώστα φτιάχνουν και κηφήνα, αρχίζει σιγά σιγά να τα πιάνει ο "οίστρος".
Πάντως εδώ παραδοσιακά περιμένουμε τη Μαρτίνα (η τελευταία παγωνιά του χρόνου που συνήθως συμπίπτει με την εαρινή ισημερία) γι αυτό και υπάρχει μια συγκρατημένη διάθεση σε σχέση με τους χειρισμούς.
Ξανάρχεται λοιπόν στο προσκήνιο το θέμα της σύγχρονης μελισσοκομίας, δηλαδή άλλοι χειρισμοί σε σχέση με αυτά που μας έμαθαν οι παλαιοί μελισσοκόμοι ή όλα αυτά που διαβάζαμε στα βιβλία κάποτε.
Καλή άνοιξη συνάδελφοι.

Thursday 13 March 2008

Η Τράτα


Για το τέλος αυτού του μικρού αφιερώματος στην σκυριανή αποκριά θα αναφερθώ στο λαικό σατυρικό δρώμενο της "Τράτας" η οποία βγαίνει την τελευταία Κυριακή της Τυροφάγου. Παραδοσιακά οι ψαράδες της Λιναριάς και του Μώλου βγαίναν στο χωριό μεθυσμένοι και σατύριζαν καυστικά τους άρχοντες του τόπου άλλα και διάφορα γεγονότα που είχαν συμβεί μέσα στο έτος.
Έτσι λοιπόν βγήκε και φέτος η Τράτα έχοντας σαν κύριο θέμα τις ανεμογεννήτριες, θέμα που καίει το νησί, θέμα το οποίο σηκώνει σάτυρα μιας και η Μονή Μεγίστης Λαύρας(κάτοχος μεγάλης ιδιοκτησίας στο νησί) σε συνεργασία με την εταιρεία ΕΝΤΕΚΑ(ιδιοκτήτης ο κ. Μυτηλιναίος) θέλουν να εγκαταστήσουν γιγαντιαία μονάδα ανεμ/τριών η οποία θα καταλαμβάνει όλη τη νότια Σκύρο.
Τα είπε λοιπόν η Τράτα για τους καλογέρους αλλά και για άλλα αίσχη τα οποία πραγματοποιεί η πολιτεία στις μέρες μας.
Στην κεντρική πλατεία βγαίνει η βάρκα (τράτα) με τα όργανα, το καπετάνιο, πλήρωμα αλλά και ποιητή ο οποίος απαγγέλει το "κράξιμο".
Το γεγονός διασκεδάζει το κόσμο ο οποίος περιμένει πως και πως τη Τράτα μιας και είναι αυτή που εκφράζει το λαικό έρισμα.
Η Κυριακή της Τυροφάγου ήταν μια απόλαυση κέφι και χορός σε όλο το νησί! Την Καθαρά Δευτέρα οι Σκυριανοί φορούν τις παραδοσιακές τους φορεσιές και χορεύουν σε όλο το χωριό απο το πρωί μέχρι το βράδυ.
Η Αποκρια είναι η πιο όμορφη εποχή του χρόνου για μας και όπως λέμε αυτή είναι η Πρωτοχρονιά μας!
Και του Χρόνου να μαστε Καλά, Καλή Σαρακοστή!

Monday 3 March 2008

της Αποκρέω

Ο καιρός εχθές ήταν μοναδικός μαιστράλι είχε καθαρίσει τα πάντα σε σημείο που από το Κάστρο του Αι Γιώργη φαινόταν το Άθως.



Η φύση είχε συνομωτίσει και είχε καλό σκοπό για την Κυριακή της Αποκρέω. Οι γέροι ανέβαιναν στο κάστρο έτοιμοι να ταράξουν την απογευματινή μπονάτσα.



Κι αφού ανεβήκανε στο Κάστρο άρχισε η γιορτή!


Τα βροντήξανε και μετά άρχισε το τραγούδι, θα ήθελα να αναφερθώ εδώ λίγο στα αποκριάτικα τραγούδια.
Στη Σκύρο υπάρχουν ειδικοί σκοποί και τραγούδια της αποκριάς. Ποτέ άλλοτε δεν λέγονται παρά μονάχα αυτές τις μέρες. Οι αποκριάτικοι σκοποί, λέγονται και της Κορέλας. Για τους σκοπούς αυτούς υπάρχουν ειδικοί στίχοι, που προσδιορίζουν τη συγκεκριμένη γιορτή. Τα σκυριανά αποκριάτικα τραγούδια τραγουδιούνται στις εξής περιπτώσεις:

Από την Κορέλα όταν ο Γέρος, κουρασμένος απ’ το βαρύ φορτίο των κουδουνιών και τις κοπιαστικές και δύσκολες κινήσεις που κάνει, σταθεί περιοριζόμενος στο να κουνά με αργές κινήσεις τα κουδούνια του. Τότε η Κορέλα τραγουδά τον δικό της σκοπό. Ο σκοπός αυτός ονομάζεται της Κορέλας και είναι από τους χαρακτηριστικούς, παλιούς, σκυριανούς σκοπούς.

Αποκριάτικους σκοπούς τραγουδάνε οι Σκυριανοί στα εορταστικά τραπέζια αυτές τις μέρες και στα γλέντια τους, που μπορεί να κρατάνε σε μερικές συντροφιές και δυο και τρεις ακόμα μέρες. Τρώνε, πίνουν, μεθούνε και τραγουδούνε συνέχεια. Όποιον τον παίρνει ο ύπνος κλείνει τα μάτια του και κοιμάται επί τόπου. Ύστερα από λίγη ώρα, ξυπνά και ξαναρχίζει το τραγούδι, το φαγητό και το κρασί. Κι αυτό συνεχίζεται για μεγάλο διάστημα μέχρι δυο και τρεις μέρες ακόμα.

Τα τραγούδια που λένε είναι, κυρίως, αποκριάτικα. Οι στίχοι αυτών των σκοπών είναι κατ’ εξοχήν τσοπάνικοι. Αφορούν την τσοπάνικια κάστα των Σκυριανών, που κυριαρχεί όλο το διάστημα των απόκρεων, σε σημείο τέτοιο ώστε να μπορούμε να πούμε, χωρίς υπερβολή, ότι το καρναβάλι της Σκύρου, παλαιότερα ήταν σχεδόν αποκλειστικά τσοπάνικο. Τόσο έντονος ήταν ο χαρακτήρας και η παρουσία της τσοπάνικιας κάστας στις Σκυριανές αποκριές.

Οι στίχοι με τον αποκριάτικο σκοπό, αναφέρονται αποκλειστικά στους τσοπάνηδες της Σκύρου και παινεύεται η ομορφιά και η χάρη τους.



Αφού "λιλίρησαν" και τραγουδήσαν μπήκαν στο Μοναστήρι του Αι Γιώργη χτύπησαν τη καμπάνα και πιάσαν το κατήφορο για την αγορά, άλλο να το περιγράφεις και άλλο να το ζεις, χαμός!


Η αγορά γεμάτοι γέρους, κορέλες και φράγκους. Στα καλντερίμια ένοιωθες τη δόνηση των κουδουνιών αληθινός σεισμός (μπας και ταρακουνήσουμε τη φύση και ρίξει καμιά βροχή). Μέχρι το βράδυ το χωριό ήταν ανάστατο όλος ο κόσμος χαρούμενος γιόρταζε.
Την επόμενη εβδομάδα είναι η τελευταία του Τριωδίου όπου και κόσμος επισκέφτεται το νησί και γενικά επικρατεί το αδιαχώρητο στο χωριό. Την εβδομάδα αυτή εκτός απο τους γέρους στη κεντρική πλατεία πέρνει μέρος και σατυρικό δρόμενο με στίχους που σατυρίζει καυστικά, γεγονότα της χρονιάς που πέρασε. Το δρόμενο ονομάζεται "Τράτα" και αποτελείται στη πλειοψηφία του απο τους ψαράδες της Λιναριάς και του Μώλου. Η επόμενη ανάρτηση θα είναι και η τελευταία με την οποία θα κλείσει αυτό το μικρό αφιέρωμα στη σκυριανή απόκρια.

Monday 25 February 2008

του Ασώτου

Εχθές ήταν η Κυριακή του Ασώτου δεύτερη εβδομάδα του Τριωδίου, όλο το Σαβ/κο υπήρχε ζωντάνια στο χωριό, οι γέροι, οι κορέλες και οι φράγκοι πάνω κάτω την αγορά (κεντρικός δρόμος της χώρας) δίνοντας το ρυθμό και την ένταση για να γιορτάσεις την εποχή αυτή και όντως όλο το χωριό γιόρταζε και θα γιορτάζει και την Τσικνοπέμπτη και το επόμενο Σαβ/κο άλλα και το τελευταίο που είναι και η κορύφωση της γιορτής. Μιλάμε για γλέντι για γιορτή και θέλει και προσοχή μην πάνε πίσω οι μελ/κές εργασίες.
Σήμερα θα αναφερθώ στη μορφή της κορέλας και του φράγκου.
Η "κορέλα" είναι άντρας ντυμένος (σήμερα ντύνονται και γυναίκες) με Σκυριανά γυναικεία ρούχα. Κάτω φοράει μια κεντητή φούστα ("σκούτα")· πάνω απ' αυτήν ένα άσπρο πλισεδένιο μεσοφόρι ("κολοβόλι") και μια κεντημένη ποδιά. Στο πάνω μέρος του σώματος φοράει μεταξωτά πουκάμισα κι από πάνω χρυσοΰφαντο"μεντενέ" . Στη μέση δένεται μια φαρδιά ζώνη που κλείνει με πόρπες ("κλειδοτήρια"). Η "κορέλα" σκεπάζει το κεφάλι με κίτρινο μαντήλι απ' το οποίο προβάλλουν ψεύτικες πλεξούδες μαλλιών με μεταξωτές κορδέλες και κρύβει το πρόσωπο με χάρτινη γυναικεία μουτσούνα. Στα πόδια φοράει "τροχάδια".
Η "κορέλα" κρατάει στο χέρι ένα μαντήλι, που το κουνά, χορεύοντας γύρω από το "γέρο", όταν αυτός προχωρά, ή στέκεται και τραγουδά τον ιδιαίτερο αποκριάτικο σκοπό, που έχει τ' όνομά της ("της κορέλας"), όταν ο "γέρος" στέκεται, για να ξεκουραστεί, σείοντας πάντα τα κουδούνια του.

Η ονομασία "κορέλα" προέρχεται ίσως από το "κόρη" ή μάλλον από το "κουρέλα" – στη Σκύρο το κουρέλι το λένε "κορέλι" – για την ατημελησιά και την προχειρότητα της αμφίεσης, τουλάχιστον στην αρχική της μορφή. Εξάλλου εμφανίζεται μάλλον σαν γυναίκα και όχι κόρη του "γέρου".

Ο "φράγκος" ντύνεται με κοινά "ευρωπαϊκά" παλιόρουχα (παντελόνι, σακάκι, φανέλα ή κάτι ανάλογο). Ευρωπαικά έλεγαν στη Σκύρο τις σύγχρονες ενδυμασίες σε αντίθεση με τις ντόπιες παραδοσιακές φορεσιές. Στο κεφάλι φοράει ό,τι καπέλο του αρέσει, ενώ το πρόσωπο το κρύβει με μια κοινή αποκριάτικη μουτσούνα. Απαραίτητο στοιχείο της κατά τα άλλα ελεύθερης μεταμφίεσής του, είναι ένα τσοπάνικο κουδούνι που κρεμιέται πίσω στη μέση κι ένα κοχύλι που κρατάει στο χέρι, το γνωστό στους ναυτικούς σαν "μπουρού", όπου φυσά διαρκώς όταν κουνιέται ασταμάτητα πειράζοντας όσους παρακολουθούν το θέαμα.
Ο "φράγκος" ονομάστηκε έτσι γιατί είναι ο μόνος που δεν φοράει Σκυριανά ρούχα, αλλά "φράγκικα" (σακάκι – παντελόνι).
Αυτοι λοιπον η τριαδα της Σκυριανης Αποκριας,
η ομάδα συνήθως εμφανίζεται ενιαία. Το "γέρο" συνοδεύουν μία ή περισσότερες "κορέλες" κι ένας "φράγκος". Κατηφορίζουν μαζί τους δρόμους του χωριού κι όπου βρουν ξέφωτο στέκονται για να βροντήξει ο βαρυφορτωμένος "γέρος" τα κουδούνια του ή για να επιδοθεί στο αγαπημένο του παιχνίδι μαγκώνοντας τον κόσμο με το μακρύ στραβοράβδι του, να χορέψει η "κορέλα" τον αποκριάτικο και να αστειευτεί ο "φράγκος" με τη "μπουρού" και τα πειράγματά του. Όταν σμίξουν δύο ή περισσότεροι "γέροι", στέκονται και συναγωνίζονται στο "σείσιμο" των κουδουνιών, σχεδόν μέχρι εξάντλησης.
Όταν η ομάδα περιέλθει τους δρόμους και τελειώσει τις επισκέψεις της στα συγγενικά και φιλικά σπίτια, όπου πηγαίνει για να ξεκουραστεί και να κεραστεί, συνηθίζεται ν' ανεβαίνει μέχρι το Κάστρο, όπου βρίσκεται το μοναστήρι του Άη Γιώργη, του πολιούχου του νησιού. Εκεί, χτυπά χαρούμενα την καμπάνα της εκκλησίας. Το χωριό όλο αντιλαλεί απο τα κουδούνια των γέρων και οι Σκυριανοί εκστασιασμένοι γιορτάζουν τον ερχομό της άνοιξης.

Sunday 17 February 2008

Άνοιγμα Τριωδίου

Ξεκινάω με το σημαντικό γεγονός της ημέρας που είναι το χιόνι χιόνισε στο νησί και αυτό είναι καλό αν και οι δυνατοί βοριάδες δεν το άφησαν να στρωθεί καλά. Σημαντικότερο όμως κι απο το χιόνι γεγονός εδώ είναι το άνοιγμα του Τριωδίου και απο εχθές το βράδυ οι γιορτές ξεκινήσανε στο χωριό, οι γέροι, οι κορέλες, και οι φράγκοι βγήκαν για να προαναγγείλουν την άνοιξη κόντρα στις καιρικές συνθήκες.
Με αφορμή λοιπόν το άνοιγμα του τριωδίου στις επόμενες δημοσιεύσεις θα αναφερθώ στις Σκυριανές Αποκριές έθιμο του τόπου μας που οι ρίζες του χάνονται στα βάθη των αιώνων, ίσως στα Διονύσια και στο Διονυσιακό μύθο που περιέχει την ιδέα της επιστροφής από το θάνατο στη ζωή μέσα στο κύκλο της φυσικής αναγέννησης.
Στη Σκύρο, όπως και σ' ολόκληρη σχεδόν την Ελλάδα, οι αποκριές είναι λαϊκές γιορτές ευθυμίας, που παράλληλα με το γενικό ξεφάντωμα, τους χορούς και τα τραγούδια, διατηρούν το κοινό χαρακτηριστικό των μασκαρεμένων γλεντοκόπων.
Ανάμεσα στις εκδηλώσεις αυτές της Σκυριανής αποκριάς, ξεχωρίζει σαν μοναδική στον ελληνικό χώρο, μια τριάδα μεταμφιεσμένων που αποτελείται από τον "γέρο", την "κορέλα" και τον "φράγκο". Οι μεταμφιεσμένοι σχηματίζουν ομίλους που περιέρχονται το χωριό, δίνοντας με την παρουσία τους έναν τόνο χαράς και μυστηριακού μεγαλείου.

Από την αρχή του Τριωδίου, με έξαρση κατά τις εβδομάδες της Κρεοφάγου και της Τυρινής, αυτό το περίεργο θέαμα συναντάται καθημερινά στον κεντρικό δρόμο της αγοράς και στα σοκάκια της χώρας της Σκύρου. Σε κανένα μέρος της Ελλάδας δεν γιορτάζεται με τόση ζωντάνια, τόσο μεγάλη συμμετοχή του λαού και ίσως πουθενά αλλού δεν παρουσιάζει τόσο ξεχωριστό ενδιαφέρον εξαιτίας της μυστηριακής μεταμφίεσης των εορταστών.

Στη δημοσίευση αυτή θα ασχοληθούμε με τη μορφή του γέρου.

Ο "γέρος" που είναι η κυρίαρχη μορφή της μασκαρεμένης συντροφιάς, παριστάνει γέρο-τσοπάνη ζωσμένο με κουδούνια. Κάτω φοράει άσπρο μάλλινο κοντοβράκι ("κοντοβράτσι") των τσοπάνηδων, άσπρες υφαντές κάλτσες χωρίς πέλμα ("τροχαδόκαλτσες") και πέτσινα σανδάλια τροχάδια. Οι "τροχαδόκαλτσες" καλύπτουν μόνο τις κνήμες και στερεώνονται κάτω από το γόνατο με μαύρες καλτσοδέτες ("καρτσδέτες").

Στο πάνω μέρος του σώματος, μέχρι τη μέση, φοράει την τσοπάνικη κάπα ("καπότο"), μαύρου χρώματος, γυρισμένη ανάποδα για να είναι απέξω το μαλλιαρό μέρος και να φαίνονται οι μακριές τρίχες. Η κουκούλα του "καπότου" σκεπάζει το κεφάλι και στερεώνεται με τη μακριά υφαντή και κεντημένη ζώνη των βοσκών ("ζουνάρι"), που πέφτει μπροστά στο στήθος. Στη ράχη παραχώνει κουρέλια ή μαξιλάρι για να σχηματιστεί καμπούρα.

Το πρόσωπο το κρύβει με μάσκα ("μτσούνα") από προβιά μικρού γιδιού με δύο τρύπες για τα μάτια. Στη μέση ζώνεται καμιά πενηνταριά τσοπάνικα κουδούνια που στερεώνονται από τους ώμους και στο χέρι κρατάει το τσοπάνικο στραβοράβδι στολισμένο στη λαβή με αγριολούλουδα.

Ο τρόπος που δένονται τα κουδούνια στη ζώνη της μέσης είναι αρκετά έξυπνος, έτσι που να επιτρέπει να φοριούνται πολλά κουδούνια, χωρίς να στομώνουν από την επαφή τους με την κάπα. Οι άκρες του "καπότου" είναι γυρισμένες στη μέση για ν' αφήνουν τελείως ελεύθερη τη μάζα των κουδουνιών. Κάθε κουδούνι κρατιέται από έναν κρίκο με τον οποίο φοριέται στα πρόβατα κι αυτοί οι κρίκοι είναι περασμένοι σ' ένα σχοινί ("λιτάρι") γύρω στη μέση, ώστε να κρέμονται ελεύθερα και να βροντούν καθώς ο "γέρος" χοροπηδάει.

Ο "γέρος" προχωρεί με ρυθμικούς βηματισμούς, κουνώντας τη μέση του, έτσι ώστε τα κουδούνια που είναι περασμένα σ' αυτή, να δίνουν ήχους φοβερούς, αλλά ρυθμικούς κι εναλλασσόμενους. Κατά διαστήματα στέκεται και "σείεται", και τότε το κούνημα του κορμιού του είναι διαφορετικό, όπως και οι ήχοι των κουδουνιών.

Η ονομασία του "γέρου" οφείλεται μάλλον στη γεροντική εμφάνιση γι' αυτό και φοράει ψεύτικη καμπούρα.

Στις επόμενες δημοσιεύσεις θα αναφερθώ στις μορφές της κορέλας και του φράγκου καθώς και σε άλλες πληροφορίες για τις Σκυριανές Αποκριές.



Tuesday 12 February 2008

Πενταήμερο απαγορευτικό

Εδώ και πέντε μέρες υπάρχει μεγάλη κακοκαιρία στο νησί. Ισχυροί άνεμοι 9 με 10 μποφορ και πότε βροχή πότε χιονόνερο από κρύο επίσης πολύ 1 με 2 βαθμούς Κελσίου. Η κυκλοφορία έξω είναι δύσκολη το καράβι είναι αποκλεισμένο αυτές τις πέντε μέρες.
Προσωπικά δε με χαλάει καθόλου αυτός ο καιρός πέρυσι δεν είχαμε τέτοια φαινόμενα, επιτέλους χειμώνας και βροχές έτσι λοιπόν πιστεύω να έχουμε μια ωραία άνοιξη. Τη Κυριακή λένε και για χιόνι...Μακάρι!!!

Friday 25 January 2008

Χειμερινοί Χειρισμοί

Τις ηλιόλουστες αλκυονίδες μέρες της προηγούμενης εβδομάδας είχα την ευκαιρία να περάσω αρκετή ώρα δουλεύοντας και επιθεωρόντας τα μελίσσια μου. Βέβαια είχα και διάθεση να πειραματιστώ με κάποια από τα μελίσσια προσπαθώντας να δώσω ένα μη τοξικό αγώνα κατά της βαροα τον οποίο δεν ξέρω αν θα καταφέρω να κερδίσω πάντως είμαι θετικός και επίμονος σε αυτό τον αγώνα.
Η πρώτη μου κίνηση είναι ότι χρησιμοποιώ τον ομιχλοποιητή που παρουσίασε και ο Θεοδόσης στο blog του (kokkini-melissa.blogspot.com) με δραστική ουσία τη θυμόλη. Το άλλο το οποίο έκανα είναι να πασπαλίζω τα μελίσσια με άχνη ζάχαρη, τη μέθοδο αυτή την είχα διαβάσει στη Μελ/κη Επιθεώρηση και την είχα ακούσει κάποτε από κάποιους μελ/μους. Το θέμα είναι ότι οι μέλισσες αρχίζουν και καθαρίζουν η μία την άλλη με αποτέλεσμα να καθαρίζουν και τα βαροα που είναι πάνω τους, τα οποία όμως δυστυχώς δεν σκοτώνονται απλά πέφτουν κάτω και ίσως μετά ξαναγυρίζουν στις μέλισσες. Δεν μπορώ να μιλήσω ακόμα για τα αποτελέσματα, προς το παρόν πειραματίζομαι σε κάποια μελίσσια τα οποία τα περνάω με άχνη μία φορά την εβδομάδα.
Όσο για τη τροφοδοσία αποφάσισα μετά και απο συμβουλές των φίλων blogers να φτιάξω μόνος μου φέτος ζαχαροζύμαρα, άχνη ζάχαρη, μέλι και γύρη τα υλικά και από ότι φαίνεται τα μελισσάκια το απολαμβάνουν.


Wednesday 16 January 2008

Άγνωστο παχύφυτο


Παρατηρώντας αυτές τις μέρες τις ανθοφορίες που ξεκινάνε σιγά σιγά στο νησί το μάτι μου έπεσε σε ένα κηπευτικό μάλλον τροπικό παχύφυτο το οποίο ανθίζει τώρα τον Ιανουάριο. Είναι μελισσοτροφικό, έχω δει τις μέλισσες να το δουλεύουν, είναι σίγουρα γυρεοδοτικό για νέκταρ δεν γνωρίζω όπως επίσης δε γνωρίζω την ονομασία του. Αυτό που γνωρίζω είναι οτι πιάνει πολύ εύκολα στο φύτεμα, απλά κόβεις ένα βλαστό του και τον φυτεύεις στο χώμα. Αν ξέρει κανείς την ονομασία ή κάτι παραπάνω ας με ενημέρωσει. Στις φωτογραφίες δεν φαίνονται μέλισσες γιατί έκανε πολύ κρύο τη μέρα που την έβγαλα.

Thursday 10 January 2008

Άγρια Ανεμώνη




Το νέο έτος έκανε την είσοδο του καλή χρονιά σε όλους και όλες. Το κρύο και ο ξερός βοριάς είναι το χαρακτηρηστικό του καιρού αυτές τις μέρες, τα μελισσάκια δεν βγαίνουν έξω εκτός αν εξαιρέσεις τις μεσημεριανές ώρες που τα βλέπεις μερικές μέρες να βγαίνουν προς αναζήτηση της λιγοστής τροφής που υπάρχει αυτή την εποχή.
Ένα απο τα αγριολούλουδα που ανθίζει μέσα στη καρδιά του χειμώνα και καλοσορίζει κάθε χρόνο το νέο έτος είναι η άγρια ανεμώνη, ευαίσθητα δυνατή αντέχει τις χαμηλές θερμοκρασίες και το ξεροβόρι του χειμώνα. Τα άνθη της είναι όμορφα και τα βρίσκεις σε διάφορες αποχρώσεις. Ευδοκιμεί σε δροσερά αμμώδη εδάφη σε καλλιεργούμενα ή χέρσα χωράφια. Παράγη γύρη και σπάνια λένε νέκταρ.
Είναι ενα από τα αγαπημένα μου άνθη, θαυμάζω το θάρρος τους να ανθίζουν μέσα στο καταχείμωνο.